Onderzoek Kinderombudsman: zo ervaren leerlingen hun online en offline leven
Doelstelling
Met het tweejaarlijkse onderzoek ‘Als je het ons vraagt’ brengt de Kinderombudsman het welzijn van kinderen en jongeren tussen de 8 en 18 jaar in kaart. In 2024 is voor het eerst ook gekeken naar hoe zij hun online leven ervaren. Het doel is om beter te begrijpen hoe kinderen zich voelen in een digitale samenleving en waar knelpunten en kansen liggen.
Onderzoeksopzet
In totaal vulden 2.729 kinderen en jongeren een online vragenlijst in over hun thuissituatie, sociale omgeving en hun offline en online ervaringen. Ze gaven rapportcijfers aan verschillende onderdelen van hun leven en deelden wensen en zorgen. De resultaten zijn uitgesplitst naar leeftijd en genderidentiteit.
Door wie?
Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau SAMR in opdracht van de Kinderombudsman.
Opvallende conclusies
- Kinderen zijn gemiddeld positiever over hun leven dan jongeren.
- Jongeren geven hun leven twee keer zo vaak een onvoldoende als kinderen.
- Meiden van 13 tot 18 jaar scoren het laagst op online welzijn: 23% van hen geeft hun online leven zelfs een onvoldoende.
- Jongeren die zich niet als jongen of meisje identificeren, geven juist hun online leven een hoger cijfer dan hun offline leven.
- Veel kinderen en jongeren voelen zich online onveilig, met name door ongepaste beelden of nare ervaringen.
- Gesprekken met ouders en opvoeders over het online leven vinden nog weinig plaats.
- Kinderen vinden het tegenstrijdig dat volwassenen vaak zelf veel op hun telefoon zitten, terwijl zij zelf hierop worden aangesproken.
Aanbevelingen
- Voer als onderwijsprofessional regelmatig gesprekken met leerlingen over hun online ervaringen, niet alleen over regels of risico’s, maar ook over wat zij leuk vinden, spannend vinden of lastig vinden online. Nare ervaringen online zijn bijna niet te voorkomen, maar bespreekbaar maken helpt bij verwerking en weerbaarheid.
- Geef als docent het goede voorbeeld in mediagebruik.
- Zet als school preventief in op begeleiding rond de overstap naar de middelbare school.
- Ontwikkel beleid dat expliciet oog heeft voor gender- en leeftijdsverschillen in het ervaren welzijn van jongeren.
