Waarom sommige leraren mediawijsheid onderwijzen en anderen niet

Doelstelling

In dit onderzoek lees je welke factoren bepalen of leraren in het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs aandacht besteden aan mediawijsheid. De onderzoekers gebruikten hiervoor het ‘will, skill, tool, pedagogy’-model, dat inzicht geeft in de rol van motivatie, vaardigheden, middelen en pedagogische bekwaamheid.

Onderzoeksopzet

In een vragenlijst onder 2.247 Zwitserse leraren in het vo en mbo werd onderzocht hoe vaak zij onderwerpen als online veiligheid, kritisch evalueren van informatie en ethische vraagstukken rondom technologie behandelen. In de analyse werden individuele en schoolkenmerken meegenomen.

Door wie?

Het onderzoek is uitgevoerd door Maria-Luisa Schmitz, Tessa Consoli, Chiara Antonietti, Alberto Cattaneo, Philipp Gonon en Dominik Petko van het Institute of Education van de Universiteit van Zürich.

Opvallende conclusies

• De belangrijkste voorspeller of leraren mediawijsheid onderwijzen is hun overtuiging dat het hun verantwoordelijkheid is (will).
• Technische vaardigheden van leraren (skill) hangen positief samen met het behandelen van mediawijsheidsthema’s.
• Pedagogische vaardigheden in het werken met technologie (pedagogy) zijn vooral van belang voor thema’s als kritisch informatiegebruik en ethische vraagstukken.
• De kwaliteit van de schoolinfrastructuur (tool) blijkt nauwelijks of zelfs negatief samen te hangen met mediawijsheidsonderwijs.
• Leraren die lesgeven in talen, kunst en geesteswetenschappen behandelen mediawijsheid veel vaker dan leraren van exacte vakken of sport- en praktijkvakken.

Aanbevelingen

• Investeer in het versterken van lerarenovertuigingen over hun rol in mediawijsheidsonderwijs.
• Ondersteun de ontwikkeling van technische en pedagogische vaardigheden bij leraren.
• Focus bij professionalisering niet alleen op ICT-voorzieningen, maar vooral op vaardigheden en motivatie.
• Stimuleer leraren in alle vakgebieden om aandacht te besteden aan kritisch denken over digitale technologie.
• Ontwikkel gericht beleid dat vakoverstijgende mediawijsheid integreert in het curriculum.

Wetenschapscollege

Dit onderzoek is een belangrijke bron bij het wetenschapscollege 1 over taal en lezen als fundament voor digitale geletterdheid. In onze serie wetenschapscolleges combineren we inspiratie uit de praktijk met wetenschap om inzicht en handvatten te bieden over digitale geletterdheid. Meer weten? Bekijk het wetenschapscollege 1.

Ga naar het onderzoek