Reviewstudie Digitale Geletterdheid in het voortgezet onderwijs

Doelstelling

Dit is een reviewstudie ter voorbereiding op Peil.Digitale geletterdheid voortgezet onderwijs van 2026 in opdracht van de Inspectie van het Onderwijs. Omdat digitale geletterdheid geen onderdeel is van de huidige kerndoelen, zijn er tussen scholen grote verschillen ontstaan in de mate waarin digitale geletterdheid in het curriculum is opgenomen.

Het doel van deze reviewstudie is een overzicht geven van kenmerken die de ontwikkeling van digitale geletterdheid van leerlingen in het voortgezet onderwijs bevorderen of belemmeren. Ook zijn kenmerken van leerlingen in kaart gebracht die bevorderend of belemmerend kunnen werken voor de ontwikkeling van digitale geletterdheid.

Respondenten

​​​​​Dit onderzoek is een literatuurstudie waarbij bestaande onderzoeken en literatuur zijn geraadpleegd.

Door wie?

Hogeschool Windesheim en Universiteit Twente.

Opvallende conclusies

• Effectief onderwijsaanbod in digitale geletterdheid lijkt te bestaan uit doelgerichte lessenseries (geen losse of incidentele lessen), waarin leraren stapsgewijs toewerken naar een schooltaak (bijvoorbeeld online informatie opzoeken voor geschiedenis). De leraar gebruikt hierbij een combinatie van didactieken, zie voorbeelden hiervan in de aanbevelingen.

• Er is een sterke positieve relatie tussen de sociale, economische en culturele status van het gezin van de leerling en informatie-geletterdheid.

• Een veilig leerklimaat, een positieve pedagogische relatie met de leraar en didactische adaptiviteit van de leraar zijn voorspellers van digitale geletterdheid.

• Een gemeenschappelijke cultuur tussen leraren op school is belangrijk. Binnen deze cultuur hebben leraren een positieve houding richting ict, voelen ze een sterk gemeenschappelijk belang om digitale geletterdheid te bevorderen en om te professionaliseren.

Aanbevelingen

• Maak bij het lesgeven in digitale geletterdheid gebruik van een combinatie van didactieken, zoals klassengesprekken, uitleg en oefening van deeltaken, actieve ondersteuning, formatieve feedback bij verschillende stappen van de taak, het stellen van kritische vragen en afwisseling van samenwerkend leren in kleine groepjes.

• De didactieken voor digitale geletterdheid zijn zo complex dat ze vragen om scholing en professionalisering van de leraar.

Ga naar Reviewstudie Digitale Geletterdheid in het voortgezet onderwijs